Bệnh Peyronie là tình trạng xơ hóa dương vật do các mô sẹo khiến dương vật của bạn bị cong hoặc mất chiều dài hoặc thay đổi chu vi. Trong một số trường hợp bệnh có thể gây đau, không thể quan hệ tình dục bình thường và ảnh hưởng khả năng sinh sản. Nguyên nhân gây bệnh có thể bao gồm chấn thương dương vật hoặc rối loạn mô liên kết do các bệnh lý miễn dịch. Đây là một bệnh lý lành tính, tức là không phải ung thư và cũng không phải là một bệnh lý lây truyền qua đường tình dục.
Tìm hiểu chung
Bệnh Peyronie là gì?
Bệnh Peyronie hay bệnh xơ hoá vật hang là một bệnh lý tại dương vật, trong đó mô liên kết do các mảng xơ dưới da dương vật hình thành sẹo. Các mảng xơ tích tụ ở bất kỳ vị trí nào dọc theo dương vật và mảng bám này sẽ co kéo các mô xung quanh và khiến dương vật bị cong, rõ nhất là khi cương cứng. Dương vật bị cong vẹo khi cương cứng có thể trở nên đau đớn, khó giao hợp hay giao hợp đau. Bệnh Peyronie xảy ra theo hai giai đoạn:
Giai đoạn cấp tính
Trong giai đoạn cấp tính, các mảng xơ mới hình thành và giai đoạn này có thể kéo dài trong 18 tháng đầu. Trong giai đoạn này:
- Quá trình viêm có thể xảy ra và hình thành mảng xơ trên dương vật.
- Dương vật bắt đầu cong.
- Dương vật thỉnh thoảng bị đau khi không cương cứng hoặc tăng dần khi cương cứng.
Giai đoạn mãn tính
Giai đoạn mãn tính xảy ra sau khi mảng xơ đã hình thành. Thông thường, giai đoạn mãn tính bắt đầu từ 12 đến 18 tháng sau khi các triệu chứng xuất hiện lần đầu. Trong giai đoạn này:
- Mảng bám và độ cong dương vật có thể ổn định và không diễn tiến nặng hơn.
- Cơn đau ở dương vật có thể giảm bớt.
- Rối loạn cương dương (ED) có thể phát triển trở nên tồi tệ hơn.
Triệu chứng
Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh Peyronie
Các triệu chứng có thể phát triển chậm hoặc nhanh chóng, có thể biểu hiện từ nhẹ đến nặng. Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh Peyronie có thể bao gồm:
Mô sẹo: Một hoặc nhiều mảng cứng bên trong dương vật phát hiện bằng mắt hoặc sờ thấy.
Đau: Đau khi quan hệ tình dục hoặc khi cương cứng, thậm chí đau khi tiểu.
Dương vật cong: Dương vật có thể cong lên hoặc cong xuống hoặc uốn cong sang một bên. Dương vật cong là do mô sẹo không giãn ra như mô bình thường.
Thay đổi hình dạng của dương vật: Dương vật có thể trở nên ngắn hơn do bệnh Peyronie chẳng hạn như dương vật ngắn, chu vi dương vật nhỏ.
Rối loạn cương dương: Bệnh Peyronie có thể gây ra vấn đề về việc đạt được hoặc duy trì sự cương cứng trong quan hệ tình dục.
Tác động của bệnh Peyronie đối với sức khỏe
Bệnh Peyronie gây ảnh hưởng đến sức khỏe vật lý, sức khỏe tình dục thậm chí là sức khỏe tinh thần của người mắc.
Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh Peyronie
Các biến chứng của bệnh Peyronie có thể bao gồm:
- Không thể quan hệ tình dục do dương vật cong
- Rối loạn cương dương.
- Trầm cảm hoặc lo lắng về khả năng tình dục hoặc hình thức bên ngoài của dương vật.
- Vô sinh.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Đừng ngại tìm đến bác sĩ nam khoa ngay khi bạn có các triệu chứng bất thường. Việc chẩn đoán và điều trị sớm giúp cải thiện sức khỏe tình dục cũng như sức khỏe tinh thần của người mắc bệnh.
Nguyên nhân
Nguyên nhân dẫn đến bệnh Peyronie
Nguyên nhân chính xác của bệnh Peyronie vẫn chưa được biết. Có bằng chứng cho thấy bệnh có thể có liên quan đến di truyền, có mối liên quan với các rối loạn mô liên kết khác, đặc biệt là chứng co cứng Dupuytren, các bệnh lý tự miễn, chấn thương,…
Chấn thương dương vật
Những chấn thương này có thể xảy ra khi quan hệ tình dục, hoạt động thể thao hoặc tai nạn,… xảy ra một lần như một chấn thương cấp tính hoặc lặp đi lặp lại theo thời gian như một chấn thương mãn tính có thể làm tổn thương các mô bên trong dương vật.
Chấn thương có thể gây chảy máu và sưng tấy bên trong màng đàn hồi ở dương vật hoặc màng trắng. Khi vết thương lành lại, các mô sẹo có thể hình thành và phát triển. Các mảng xơ kéo các mô xung quanh và khiến dương vật bị cong. Bạn có thể không nhận ra được những vết thương nhỏ trên dương vật nên thường không thể khai thác về chấn thương trước đó.
Bệnh tự miễn
Nam giới mắc bệnh tự miễn có thể phát triển thành bệnh Peyronie nếu hệ thống miễn dịch tấn công các tế bào ở dương vật làm sưng, viêm dương vật. Mô sẹo có thể hình thành và phát triển thành mảng xơ.
Nguy cơ
Những ai có nguy cơ mắc phải bệnh Peyronie?
Khoảng 1/100 nam giới ở Hoa Kỳ trên 18 tuổi được chẩn đoán mắc bệnh Peyronie. Tuy nhiên, trong nghiên cứu về những người đàn ông có các triệu chứng của bệnh Peyronie, các nhà nghiên cứu ước tính rằng số lượng nam giới thực tế mắc bệnh Peyronie nhiều hơn số trên. Cơ hội phát triển bệnh Peyronie tăng theo độ tuổi. Đàn ông ở độ tuổi 20 và 30 ít gặp bệnh Peyronie hơn.
Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải bệnh Peyronie
Bạn có thể có nguy cơ mắc bệnh Peyronie cao hơn nếu bạn có một trong các yếu tố sau:
Tổn thương dương vật: Hoạt động tình dục mạnh mẽ hay các hoạt động thể thao gây tổn thương vi mô cho dương vật
Một số rối loạn tự miễn dịch: Các bệnh tự miễn gây tổn thương mô liên kết và để lại sẹo như hội chứng Sjögren, Lupus ban đỏ, xơ cứng bì,…
Tiền sử gia đình mắc bệnh Peyronie: Các chuyên gia y tế tin rằng bệnh Peyronie có thể di truyền ở một số gia đình. Ví dụ: Nếu cha hoặc anh trai của bạn mắc bệnh Peyronie, bạn cũng có nhiều khả năng mắc bệnh hơn.
Tuổi tác: Khả năng mắc bệnh Peyronie tăng theo độ tuổi. Những thay đổi liên quan đến tuổi tác trong các mô ở dương vật có thể khiến dương vật dễ bị tổn thương hơn và khó lành hơn.
Bệnh tiểu đường kèm rối loạn cương dương: Nam giới mắc chứng ED liên quan đến bệnh tiểu đường có nguy cơ mắc bệnh Peyronie cao gấp 4 đến 5 lần so với dân số nói chung
Tiền sử điều trị ung thư tuyến tiền liệt bằng phẫu thuật: Khả năng mắc bệnh Peyronie tăng lên sau khi phẫu thuật ung thư tuyến tiền liệt. Các chuyên gia y tế tin rằng điều này có liên quan đến ED phát triển sau phẫu thuật ung thư tuyến tiền liệt.
Phương Pháp Chẩn Đoán & Điều Trị
Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán bệnh Peyronie
Bác sĩ chẩn đoán bệnh Peyronie dựa trên tiền sử bệnh của gia đình và bản thân cũng như các triệu chứng lâm sàng và thăm khám thực thể. Các cận lâm sàng hình ảnh thường không cần thiết để chẩn đoán bệnh Peyronie nhưng có thể được sử dụng để cung cấp thêm thông tin về mảng xơ.
Phương pháp điều trị bệnh Peyronie hiệu quả
Không phải tất cả nam giới mắc bệnh Peyronie đều cần điều trị. Trong một số rất ít trường hợp bệnh Peyronie sẽ tự khỏi mà không cần điều trị gì.
Ngoài ra, bạn có thể không cần điều trị nếu các mảng xơ có kích thước nhỏ, không đau, không có vấn đề gì trong hoạt động tình dục hay tiết niệu,… Cơn đau khi cương cứng thường cải thiện trong vòng một đến hai năm, nhưng mô sẹo, dương vật ngắn và dương vật cong thường vẫn còn. Ở một số nam giới, độ cong và cơn đau liên quan đến bệnh Peyronie đều được cải thiện mà không cần điều trị.
Mục tiêu của việc điều trị là giảm đau, giúp dương vật thẳng hoặc gần như bình thường, phục hồi và duy trì khả năng giao hợp.
Nếu bạn cần điều trị, các bác sĩ có thể đề nghị các phương pháp điều trị không phẫu thuật hoặc phẫu thuật tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, mức độ cong của dương vật và bệnh Peyronie đang ở giai đoạn cấp tính hay mãn tính. Bên cạnh việc điều trị, bác sĩ có thể đề nghị thay đổi lối sống để giảm nguy cơ mắc chứng ED liên quan đến bệnh Peyronie.
Phương pháp điều trị không phẫu thuật
Các phương pháp điều trị không phẫu thuật bao gồm thuốc tiêm, thuốc uống và các liệu pháp điều trị hỗ trợ,… được sử dụng khi bệnh Peyronie đang ở giai đoạn cấp tính.
Thuốc tiêm: Tiêm thuốc trực tiếp vào mảng bám, được gọi là tiêm vào vết thương, có thể được thực hiện trong giai đoạn cấp tính. Tiêm collagenase vào vết thương là phương pháp điều trị duy nhất được FDA chấp thuận cho bệnh Peyronie.
Collagenase là một loại enzyme giúp phá vỡ các chất tạo nên mảng bám, phá vỡ các mảng bám làm giảm độ cong dương vật và cải thiện chức năng cương dương. Phương pháp điều trị này được chấp thuận cho nam giới có dương vật cong hơn 30 độ. Verapamil được sử dụng để điều trị huyết áp cao và có thể làm giảm đau và cong dương vật khi tiêm vào mảng bám. Interferon là một loại protein được tạo ra bởi các tế bào bạch cầu làm giảm đau, giảm độ cong dương vật và kích thước mảng bám.
Thuốc uống: Nếu bạn cảm thấy đau, các bác sĩ có thể đề nghị dùng thuốc chống viêm không steroid (NSAIDS).
Phương pháp điều trị y tế không dùng thuốc bao gồm: Thiết bị kéo cơ học và chân không nhằm mục đích kéo dài hoặc uốn cong dương vật để giảm độ cong dương vật. Liệu pháp sóng xung kích sử dụng sóng điện xung kích tập trung, cường độ thấp hướng vào mảng bám để giảm đau.
Phương pháp điều trị bằng phẫu thuật
Bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật để loại bỏ mảng bám hoặc giúp làm thẳng dương vật khi cương cứng. Phẫu thuật có thể được khuyến nghị cho những người mắc bệnh khi:
- Các triệu chứng không cải thiện khi điều trị nội khoa.
- Đau nhiều khi quan hệ tình dục hay không thể quan hệ tình dục bình thường.
Có 3 cách cơ bản để khắc phục bệnh Peyronie bằng phẫu thuật:
Phẫu thuật làm cho bên dương vật đối diện với mảng bám ngắn hơn: Loại phẫu thuật này có thể được thực hiện bằng cách cắt các mảnh mô nhỏ ở bên đối diện đường cong và khâu lại bằng cách gấp mô với chỉ phẫu thuật. Một nhược điểm là loại phẫu thuật này có thể làm cho dương vật ngắn hơn. Phẫu thuật này tốt hơn cho nam giới bị ED nhẹ hoặc không có ED, độ cong dương vật từ nhẹ đến trung bình và dương vật dài.
Phẫu thuật làm cho bên dương vật cong dài hơn: Loại phẫu thuật này được sử dụng khi đường cong dương vật nghiêm trọng, mảng xơ bị vôi hóa hoặc trục trở nên rất hẹp. Bác sĩ phẫu thuật sẽ cắt mảng xơ để giảm bớt căng thẳng và có thể loại bỏ một số chúng. Khoảng trống sau cắt bỏ mô xơ sẽ được lấp đầy bằng một mảnh ghép. Phẫu thuật này thường chỉ được khuyến nghị cho những trường hợp nam giới có dương vật biến dạng nghiêm trọng nhưng có khả năng cương cứng đủ để quan hệ tình dục.
Đặt một thiết bị giả vào bên trong dương vật: Một máy bơm bơm hơi hoặc các thanh silicon dẻo đặt bên trong dương vật là những lựa chọn tốt cho nam giới mắc bệnh Peyronie và ED từ trung bình đến nặng.
Chế Độ Sinh Hoạt & Phòng Ngừa
Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của bệnh Peyronie
Tuân thủ điều trị và tái khám định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ, đến khám bác sĩ ngay khi có bất kỳ triệu chứng dấu hiệu bất thường nào của dương vật, đặc biệt khi bạn có các yếu tố nguy cơ kể trên,… giúp điều trị kịp thời và hạn chế diễn tiến nặng của bệnh.
Phương pháp phòng ngừa bệnh Peyronie hiệu quả
Chưa có biện pháp nào giúp phòng ngừa bệnh lý Peyronie hiệu quả.
Nguồn tham khảo
- Penile Curvature (Peyronie’s Disease): https://www.niddk.nih.gov/health-information/urologic-diseases/penile-curvature-peyronies-disease
- Peyronie’s Disease: https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/peyronie-disease
- What Is Peyronie’s Disease?: https://www.webmd.com/men/peyronies-disease
- What to Know About Peyronie’s Disease (Penile Curvature): https://www.healthline.com/health/erectile-dysfunction/peyronies-disease
- What is Peyronie’s Disease: https://www.urologyhealth.org/urology-a-z/p/peyronies-disease