Viêm khớp dạng thấp

Nguyên nhân dẫn đến viêm khớp dạng thấp

Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn, nguyên nhân chính xác chưa xác định được. Khi đó, hệ thống miễn dịch của cơ thể bị rối loạn, dẫn đến việc tấn công nhầm mô khỏe mạnh thay vì các tác nhân gây bệnh khác, từ đó gây viêm, sưng và đau nhức các khớp.

Những ai có nguy cơ mắc phải viêm khớp dạng thấp?

Những người có các thành viên trong gia đình cũng bị viêm khớp dạng thấp.

Người hút thuốc lá, béo phì.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc viêm khớp dạng thấp

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc viêm khớp dạng thấp, bao gồm:

• Di truyền.
• Giới tính: Thống kê cho thấy khoảng 75% người mắc viêm khớp dạng thấp là phụ nữ.
• Tuổi tác: Thường xuất hiện ở độ tuổi 30 – 50 tuổi.
• Hút thuốc lá, bị béo phì làm tăng nguy cơ viêm khớp dạng thấp.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán viêm khớp dạng thấp

Xét nghiệm máu để tìm các kháng thể kháng CCP đặc trưng của viêm khớp dạng thấp, các dấu hiệu gợi ý viêm và xem có tình trạng thiếu máu hay tăng tốc độ lắng hồng cầu không.

Kiểm tra các khớp và cơ quan bằng chẩn đoán hình ảnh (chụp X quang, MRI, siêu âm).

Phương pháp điều trị viêm khớp dạng thấp hiệu quả

Không có cách chữa trị duy nhất nào hiệu quả cho tất cả bệnh nhân. Mục tiêu điều trị là cải thiện tình trạng đau, sưng khớp và giúp bệnh nhân thực hiện các hoạt động hàng ngày một cách bình thường. Bắt đầu dùng thuốc càng sớm càng tốt giúp ngăn ngừa các khớp khỏi tổn thương lâu dài hoặc có thể vĩnh viễn. Tùy vào thể trạng bệnh nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh mà bác sĩ sẽ kê đơn thuốc và áp dụng những phương pháp điều trị phù hợp.

• Nên bắt đầu điều trị bằng thuốc chống thấp khớp cổ điển (DMARD): Methotrexate, leflunomide, hydroxychloroquine, sulfasalazine. Các thuốc này có tác dụng cải thiện đáng kể các triệu chứng và làm chậm sự tiến triển của tổn thương khớp.
• Bác sĩ thường sẽ kê đơn DMARD với NSAID và/hoặc corticosteroid liều thấp để giảm sưng và đau.
• Ở bệnh nhân mắc bệnh nghiêm trọng, thường dùng methotrexate kết hợp với những loại thuốc kháng thể đơn dòng hoặc công nghệ sinh học: Abatacept, etanercept, anakinra, saril, adalimumab, certolizumab, golimumab, infliximab, rituximab, tocilizumab. Sự phối hợp này giúp ngăn chặn các tín hiệu hóa học của hệ thống miễn dịch dẫn đến viêm và tổn thương khớp/mô.
• Ở bệnh nhân không thể đơn trị bằng methotrexate, có thể thay thế bằng thuốc ức chế janus kinase (JAK): Tofacitinib, baracitinib.

Bên cạnh việc dùng thuốc, bệnh nhân cần tập các bài tập trị liệu theo chỉ dẫn của bác sĩ và thường xuyên kiểm tra định kỳ để theo dõi tiến triển của bệnh và tác dụng phụ của thuốc. Nếu các biện pháp này vẫn không hiệu quả, có thể cần phải phẫu thuật:

• Phẫu thuật cắt bao hoạt dịch ở khớp bị tổn thương.
• Phẫu thuật sửa lại các gân bị bong hoặc đứt do ảnh hưởng của viêm khớp.
• Phẫu thuật thay khớp.

Lưu ý: Các loại thuốc khi dùng phải tuân thủ theo sự hướng dẫn của bác sĩ.

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của viêm khớp dạng thấp

Chế độ sinh hoạt:

• Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ trong việc điều trị.
• Duy trì lối sống tích cực, hạn chế sự căng thẳng.
• Có thể chườm nóng để thư giãn các cơ bị căng, đau; chườm lạnh để giảm sưng, đau khớp.
• Liên hệ ngay với bác sĩ khi cơ thể có những bất thường trong quá trình điều trị.
• Thăm khám định kỳ để được theo dõi tình trạng sức khỏe, diễn tiến của bệnh và để bác sĩ tìm hướng điều trị phù hợp trong thời gian tiếp theo nếu bệnh chưa có dấu hiệu thuyên giảm.
• Bệnh nhân cần lạc quan. Tâm lý có ảnh hưởng rất lớn đến điều trị, hãy nói chuyện với những người đáng tin cậy, chia sẻ với những thành viên trong gia đình, nuôi thú cưng hay đơn giản là đọc sách, làm bất cứ thứ gì khiến bạn thấy thoải mái.
• Tập thể dục thường xuyên (đi bộ, aerobic cường độ thấp, các bài tập tăng sức mạnh cơ bắp) sẽ cải thiện sức khỏe và giúp giảm áp lực lên các khớp. Tuy nhiên, những khi bị đau, cứng khớp thì cần nghỉ ngơi và chỉ tập các bài tập nhẹ nhàng (vươn vai…)

Chế độ dinh dưỡng:

• Một số nghiên cứu cho thấy bổ sung dầu cá, dầu thực vật (hạt của hoa anh thảo, cây lưu ly) giúp giảm đau, cứng khớp ở bệnh nhân viêm khớp dạng thấp.

Phương pháp phòng ngừa viêm khớp dạng thấp hiệu quả

Để phòng ngừa bệnh hiệu quả, bạn có thể tham khảo một số gợi ý dưới đây:

• Thường xuyên vận động (tập thể dục 150 phút/tuần, ví dụ như đi bộ, đạp xe, bơi lội 30 phút/ngày x 5 ngày/tuần).
• Bỏ thuốc lá sẽ giảm nguy cơ mắc viêm khớp dạng thấp.
• Duy trì cân nặng hợp lý để không bị béo phì.

Nguồn tham khảo