Vô sinh

Những ai có nguy cơ mắc phải vô sinh?

Vô sinh ảnh hưởng đến hàng triệu người trong độ tuổi sinh sản trên toàn thế giới và có ảnh hưởng đến gia đình và cộng đồng của họ. Các ước tính cho thấy có khoảng 48 triệu cặp vợ chồng và 186 triệu cá nhân sống chung với tình trạng vô sinh trên toàn cầu.

Người có nguy cơ mắc vô sinh là người lớn tuổi, đặc biệt khoảng 40 tuổi trở đi.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải vô sinh

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc vô sinh, bao gồm:

• Lớn tuổi: Khả năng sinh sản của phụ nữ giảm dần theo độ tuổi, đặc biệt là ở độ tuổi ngoài 30 và giảm nhanh sau tuổi 37. Vô sinh ở phụ nữ lớn tuổi có khả năng do số lượng và chất lượng trứng thấp hơn, và cũng có thể do các vấn đề sức khỏe ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Nam giới trên 40 tuổi có thể kém khả năng sinh sản hơn nam giới trẻ hơn.
• Sử dụng thuốc lá: Hút thuốc lá hoặc cần sa bởi một trong hai đối tác có thể làm giảm khả năng mang thai. Hút thuốc cũng làm giảm hiệu quả có thể của việc điều trị khả năng sinh sản. Tình trạng sẩy thai xảy ra thường xuyên hơn ở những phụ nữ hút thuốc. Hút thuốc có thể làm tăng nguy cơ rối loạn cương dương và số lượng tinh trùng thấp ở nam giới.
• Sử dụng rượu: Đối với phụ nữ, không có mức sử dụng rượu nào là an toàn khi thụ thai hoặc mang thai. Sử dụng rượu có thể góp phần gây vô sinh. Đối với nam giới, sử dụng rượu nặng có thể làm giảm số lượng và khả năng di chuyển của tinh trùng.

• Thừa cân: Ở phụ nữ Mỹ, lối sống lười vận động và thừa cân có thể làm tăng nguy cơ vô sinh. Đối với nam giới, số lượng tinh trùng cũng có thể bị ảnh hưởng do thừa cân.

• Thiếu cân: Phụ nữ có nguy cơ gặp các vấn đề về khả năng sinh sản bao gồm những người bị rối loạn ăn uống, chẳng hạn như chán ăn hoặc ăn vô độ, và những người theo chế độ ăn kiêng rất ít calo hoặc hạn chế.
• Vận động thể dục thể thao: Việc lười vận động góp phần gây béo phì, làm tăng nguy cơ vô sinh. Ít thường xuyên hơn, các vấn đề về rụng trứng có thể liên quan đến việc tập thể dục cường độ cao thường xuyên ở những phụ nữ không thừa cân.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán vô sinh

Lâm sàng

Trước khi xét nghiệm vô sinh, phải tìm hiểu thói quen tình dục và có thể đưa ra các khuyến nghị để cải thiện cơ hội mang thai. Ở một số cặp vợ chồng hiếm muộn không tìm ra nguyên nhân cụ thể (vô sinh không rõ nguyên nhân).

Cận lâm sàng

Đối với nam giới

Khả năng sinh sản của nam giới đòi hỏi tinh hoàn phải sản xuất đủ tinh trùng khỏe mạnh và tinh trùng đó được xuất tinh vào âm đạo và đi gặp trứng một cách hiệu quả. Các xét nghiệm vô sinh nam cố gắng xác định xem có bất kỳ quá trình nào trong số này bị suy giảm hay không.

• Phân tích tinh dịch: Phòng thí nghiệm phân tích mẫu tinh dịch hoặc có thể xét nghiệm nước tiểu để tìm tinh trùng.
• Thử nghiệm nội tiết tố: Xét nghiệm máu để xác định mức độ testosterone và các kích thích tố nam khác.
• Xét nghiệm di truyền: Xét nghiệm di truyền có thể được thực hiện để xác định xem có khiếm khuyết di truyền gây vô sinh hay không.
• Sinh thiết tinh hoàn: Trong một số trường hợp, sinh thiết tinh hoàn có thể được thực hiện để xác định các bất thường góp phần gây vô sinh hoặc để lấy tinh trùng cho các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, chẳng hạn như IVF.
• Hình ảnh: Trong một số tình huống nhất định, các nghiên cứu hình ảnh như chụp MRI não, siêu âm qua trực tràng hoặc bìu, hoặc kiểm tra ống dẫn tinh (chụp ống dẫn tinh) có thể được thực hiện.
• Kiểm tra chuyên khoa khác: Trong một số trường hợp hiếm hoi, các xét nghiệm khác để đánh giá chất lượng của tinh trùng có thể được thực hiện, chẳng hạn như đánh giá mẫu tinh dịch để tìm các bất thường về DNA.

Đối với nữ giới

Khả năng sinh sản ở phụ nữ phụ thuộc vào việc buồng trứng phóng ra những quả trứng khỏe mạnh. Đường sinh sản phải cho phép trứng đi vào ống dẫn trứng và kết hợp với tinh trùng để thụ tinh. Trứng đã thụ tinh phải đi đến tử cung và làm tổ trong lớp niêm mạc. Các xét nghiệm vô sinh nữ cố gắng tìm xem có bất kỳ quá trình nào trong số này bị suy giảm hay không.

• Thử nghiệm rụng trứng: Xét nghiệm máu đo nồng độ hormone để xác định xem có đang rụng trứng hay không.
• Chụp siêu âm: Chụp siêu âm tử cung (his-tur-o-sal-ping-GOG-ruh-fee) đánh giá tình trạng của tử cung và ống dẫn trứng và tìm kiếm các tắc nghẽn hoặc các vấn đề khác. X-quang cản quang được tiêm vào tử cung và chụp X-quang để xác định xem khoang này có bình thường hay không và để xem liệu chất lỏng có tràn ra khỏi ống dẫn trứng hay không.
• Kiểm tra dự trữ buồng trứng: Thử nghiệm này giúp xác định số lượng trứng có sẵn để rụng trứng. Cách tiếp cận này thường bắt đầu với việc kiểm tra hormone sớm trong chu kỳ kinh nguyệt.

• Kiểm tra hormone khác: Các xét nghiệm hormone khác kiểm tra mức độ hormone buồng trứng, cũng như hormone tuyến yên kiểm soát quá trình sinh sản.

• Các xét nghiệm hình ảnh: Siêu âm vùng chậu để tìm bệnh tử cung hoặc buồng trứng. Đôi khi siêu âm đồ, còn được gọi là siêu âm truyền nước muối, được sử dụng để xem các chi tiết bên trong tử cung mà trên siêu âm thông thường không thấy được.
• Nội soi tử cung: Nội soi tử cung để tìm bệnh tử cung.

• Nội soi ổ bụng: Có thể xác định lạc nội mạc Tử cung, sẹo, tắc nghẽn hoặc bất thường của ống dẫn trứng, và các vấn đề với buồng trứng và tử cung.

Phương pháp điều trị vô sinh hiệu quả

Trước khi điều trị

Tâm lý là vấn đề quan trọng nhất ảnh hưởng nhiều đến khả năng thành công của điều trị vô sinh. Giảm căng thẳng. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng các cặp vợ chồng gặp căng thẳng tâm lý có kết quả điều trị vô sinh kém hơn. Cố gắng giảm bớt căng thẳng trong cuộc sống trước khi cố gắng mang thai.

Điều trị vô sinh phụ thuộc vào:

• Nguyên nhân gây ra vô sinh;
• Thời gian bị vô sinh;
• Tuổi của cả 2 người;
• Thói quen sống;
• Một số nguyên nhân gây vô sinh không thể chữa.

Trong trường hợp không xảy ra mang thai tự nhiên, các cặp vợ chồng thường vẫn có thể mang thai thông qua việc sử dụng công nghệ hỗ trợ sinh sản. Điều trị vô sinh có thể liên quan đến các cam kết đáng kể về tài chính, thể chất, tâm lý và thời gian.

Điều trị cho nam giới

Điều trị của nam giới đối với các vấn đề tình dục nói chung hoặc thiếu tinh trùng khỏe mạnh có thể bao gồm:

• Thay đổi lối sống: Cải thiện lối sống và một số hành vi nhất định có thể cải thiện cơ hội mang thai, bao gồm ngừng sử dụng một số loại thuốc, giảm hoặc loại bỏ các chất độc hại, cải thiện tần suất và thời gian giao hợp, tập thể dục thường xuyên và tối ưu hóa các yếu tố khác có thể làm giảm khả năng sinh sản.
• Thuốc men: Một số loại thuốc có thể cải thiện số lượng tinh trùng và khả năng thụ thai thành công. Những loại thuốc này có thể làm tăng chức năng của tinh hoàn, bao gồm cả sản xuất và chất lượng tinh trùng.
• Phẫu thuật: Đối với một số tình trạng, phẫu thuật có thể đảo ngược tình trạng tắc nghẽn tinh trùng và phục hồi khả năng sinh sản. Trong các trường hợp khác, phẫu thuật sửa chữa giãn tĩnh mạch thừng tinh có thể cải thiện cơ hội mang thai nói chung.
• Lấy tinh trùng: Các kỹ thuật này lấy tinh trùng khi có vấn đề về xuất tinh hoặc khi không có tinh trùng trong dịch xuất tinh. Chúng cũng có thể được sử dụng trong các trường hợp đã lên kế hoạch cho các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và số lượng tinh trùng thấp hoặc bất thường.

Điều trị cho phụ nữ

Một số phụ nữ chỉ cần một hoặc hai liệu pháp để cải thiện khả năng sinh sản. Những phụ nữ khác có thể cần một số loại điều trị khác nhau để có thai.

• Kích thích rụng trứng bằng thuốc hỗ trợ sinh sản: Thuốc hỗ trợ sinh sản là phương pháp điều trị chính cho những phụ nữ hiếm muộn do rối loạn rụng trứng. Những loại thuốc này điều chỉnh hoặc gây rụng trứng.
• Thụ tinh trong tử cung (IUI): Trong IUI, tinh trùng khỏe mạnh được đặt trực tiếp vào tử cung trong khoảng thời gian buồng trứng giải phóng một hoặc nhiều trứng để thụ tinh. Tùy thuộc vào lý do vô sinh, thời gian IUI có thể được phối hợp với chu kỳ bình thường hoặc với thuốc hỗ trợ sinh sản.
• Phẫu thuật để phục hồi khả năng sinh sản: Các vấn đề về tử cung như polyp nội mạc tử cung, vách ngăn tử cung, mô sẹo trong tử cung và một số u xơ tử cung có thể được điều trị bằng phẫu thuật nội soi. Lạc nội mạc tử cung, dính vùng chậu và u xơ lớn hơn có thể cần phẫu thuật nội soi hoặc phẫu thuật với vết rạch lớn hơn ở bụng.

Công nghệ hỗ trợ sinh sản

Quy trình thụ tinh trong ống nghiệm

Công nghệ hỗ trợ sinh sản (ART) là bất kỳ phương pháp điều trị sinh sản nào trong đó trứng và tinh trùng được xử lý. Có một số loại ART.

Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) là kỹ thuật ART phổ biến nhất. IVF bao gồm việc kích thích và lấy nhiều trứng trưởng thành, cho chúng thụ tinh với tinh trùng trong đĩa trong phòng thí nghiệm và cấy phôi vào tử cung vài ngày sau khi thụ tinh.

Các kỹ thuật khác đôi khi được sử dụng trong chu kỳ IVF, chẳng hạn như:

• Tiêm tinh trùng vào bào tương (ICSI): Một tinh trùng khỏe mạnh duy nhất được tiêm trực tiếp vào trứng trưởng thành. ICSI thường được sử dụng khi có chất lượng hoặc số lượng tinh dịch kém, hoặc nếu các nỗ lực thụ tinh trong các chu kỳ IVF trước đó không thành công.
• Hỗ trợ nở: Kỹ thuật này hỗ trợ quá trình làm tổ của phôi vào niêm mạc tử cung bằng cách mở lớp bọc bên ngoài của phôi ra (quá trình nở).
• Trứng hoặc tinh trùng của người hiến tặng: Hầu hết ART được thực hiện bằng cách sử dụng trứng và tinh trùng của chính một cặp vợ chồng. Tuy nhiên, nếu có vấn đề nghiêm trọng với trứng hoặc tinh trùng, có thể chọn sử dụng trứng, tinh trùng hoặc phôi từ một người hiến tặng được biết đến hoặc ẩn danh.

Các biến chứng của điều trị vô sinh có thể bao gồm

• Mang thai nhiều lần: Biến chứng thường gặp nhất của điều trị vô sinh là đa thai – sinh đôi, sinh ba hoặc nhiều hơn. Nói chung, số lượng bào thai càng lớn thì nguy cơ chuyển dạ và sinh non cũng như các vấn đề trong thai kỳ như tiểu đường thai kỳ càng cao. Trẻ sinh non có nhiều nguy cơ mắc các vấn đề về sức khỏe và phát triển.
• Hội chứng quá kích buồng trứng (OHSS): Thuốc hỗ trợ sinh sản để kích thích rụng trứng có thể gây ra OHSS, đặc biệt là với ART, trong đó buồng trứng bị sưng và đau. Các triệu chứng có thể bao gồm đau bụng nhẹ, chướng bụng và buồn nôn kéo dài khoảng một tuần hoặc lâu hơn nếu bạn có thai. Hiếm khi, một dạng nặng hơn gây tăng cân nhanh chóng và khó thở cần được điều trị khẩn cấp.
• Chảy máu hoặc nhiễm trùng: Như với bất kỳ thủ thuật xâm lấn nào, hiếm có nguy cơ chảy máu hoặc nhiễm trùng bằng công nghệ hỗ trợ sinh sản hoặc phẫu thuật sinh sản.